Muzea w Berlinie — co warto zobaczyć w stolicy Niemiec?

Surowy, autentyczny, niezależny — Berlin! Ma burzliwą historię, nowoczesne podejście do sztuki i jest różnorodny kulturowo. A najciekawsze muzea Berlina? To nie tylko zbiory historyczne, ale i nowoczesne galerie sztuki czy wystawy naukowe. Poznaj kolekcje berlińskich muzeów!

Wiesz, że w stolicy Niemiec znajduje się ponad 150 muzeów? Muzea miasta obejmują tematy od historii starożytnej, po sztukę współczesną, a tutejsza nietypowa atmosfera koncentruje się na designie, muzyce techno i clubbingu, co sprzyja powstawaniu wielu nowych miejsc.

Opisywanie muzeów Berlina zacznijmy od kolekcji Wyspy Muzeów.

Wyspa Muzeów (Museumsinsel) to kompleks muzealny wpisany na listę UNESCO i jedno z najważniejszych miejsc w Berlinie. Zyskało miano Wyspy Muzeów dzięki dużym skupieniu instytucji kulturalnych, które znajdują się na małej wyspie na rzece Sprewie.

Pierwszym muzeum, o którym warto wiedzieć, jest Muzeum Pergamońskie. To jedno z najważniejszych muzeów archeologicznych na świecie, słynące z zabytków Mezopotamii, Egiptu i Grecji. Jego największymi atrakcjami są Ołtarz Pergamoński III wieku p.n.e. i Bramy Isztar z Babilonu.

Obecnie w muzeum Pergamońskim mieszczą się trzy muzea:

• Kolekcja Starożytności Klasycznych,

• Muzeum Starożytnego Bliskiego Wschodu,

• Muzeum Sztuki Islamskiej.

Muzeum Sztuki Islamskiej (Museum für Islamische Kunst) znajduje się w południowym skrzydle Pergamonmuseum. To jedno z najstarszych muzeów sztuki islamskiej poza regionami islamo-chińskimi, z kolekcją około 100 000 obiektów z okresu od VIII do XIX wieku.

Od października 2023 roku Muzeum Pergamońskie, w tym Muzeum Sztuki Islamskiej, jest zamknięte z powodu renowacji. Planowane jest ponowne otwarcie w 2027 roku. W międzyczasie część kolekcji jest dostępna online oraz w formie wirtualnych spacerów na oficjalnej stronie muzeum. Otwarty pozostaje projekt „PERGAMON. Arcydzieła starożytnej metropolii i panorama 360° autorstwa Yadegara Asisi”, który można oglądać w tymczasowym budynku muzeum.

W skład Wyspy Muzeów wchodzą też Stare Muzeum (Altes Museum), które posiada kolekcję starożytnych greckich rzeźb, w tym dzieła sztuki klasycznej, i Nowe Muzeum (Neues Museum), mieszczące się w budynku z XIX wieku. Jego najważniejszym skarbem jest Portret Nefertiti. 

Jest tu też Muzeum im. Bodego (Bodemuseum) — jedno z najważniejszych muzeów na słynnej Wyspie Muzeów. Jego kolekcja dzieł sztuki obejmuje rzeźby od XIII do XVIII wieku, sztukę bizantyjską oraz kolekcję numizmatów. W zbiorach muzeum znajdują się obiekty, które przedstawiają rozwój sztuki na przestrzeni wieków. Bilet normalny kosztuje 12 €, a na zwiedzanie warto przeznaczyć około 2–3 godziny.

Na Wyspie Muzeów znajduje się też Muzeum Sztuki Azjatyckiej (Museum für Asiatische Kunst) z kolekcją dzieł sztuki z Azji, w tym rzeźb, malarstwa i artefaktów z Chin, Indii, Japonii oraz innych krajów. Dzięki bogatemu zbiorowi muzeum umożliwia głębsze poznanie kultury azjatyckiej. Bilet kosztuje 10 €, a zwiedzanie warto zaplanować na 1,5–2 godziny.

W skład Wyspy Muzeów wchodzi też Stara Galeria Narodowa w Berlinie (alte nationalgalerie) — jedno z najważniejszych berlińskich muzeów sztuki. W jej zbiorach znajdują się dzieła berlińskich muzeów z okresu klasycyzmu, romantyzmu, biedermeieru, impresjonizmu oraz wczesnego modernizmu. Wśród najważniejszych eksponatów warto wymienić obrazy Adolfa von Menzela „Eisenwalzwerk” oraz Caspara Davida Friedricha „Mnich nad morzem”. Bilet normalny kosztuje 12 €, a na zwiedzanie muzeum warto przeznaczyć około 2–3 godziny.

Rozważ zakup biletu łączonego, który umożliwia zwiedzanie wszystkich kolekcji Wyspy Muzeów w ciągu jednego dnia.

Po obejrzeniu kolekcji wyspy muzeów ruszamy dalej. Berlin w ostatnich latach stał się mekką sztuki współczesnej, a Muzeum Hamburger Bahnhof to obowiązkowy punkt dla każdego jej miłośnika. Znajduje się w dawnym dworcu kolejowym, a jego wnętrze wypełniają dzieła takich artystów jak: Andy Warhol, Joseph Beuys, Cy Twombly.

Innym znanym muzeum jest Sammlung Boros – prywatna kolekcja sztuki współczesnej, która mieści się w przestronnym, ponad 100-letnim bunkrze z czasów II wojny światowej. Tu wystawiane są prace najbardziej kontrowersyjnych i innowacyjnych artystów.

Muzeum rzemiosła artystycznego (Kunstgewerbemuseum) mieści się z kolei w zabytkowym budynku przy Placu Kulturforum w Berlinie i słynie z jednej z najlepszych kolekcji mebli z okresu Bauhausu. Znajdziesz tu także cenne wyroby rzemiosła artystycznego z różnych zakątków świata, w tym z Chin, Japonii i Indii. Te dzieła berlińskich muzeów zrobią wrażenie na każdym, kto interesuje się designem i rzemiosłem.

Zwiedzając nowoczesny budynek muzeum, zwróć uwagę na stałą ekspozycję poświęconą niemieckiemu designowi z XIX i XX wieku, która pokazuje, jak rzemiosło artystyczne przeplatało się z nowoczesnymi trendami.

Niemieckie Muzeum Historyczne (Deutsches Historisches Museum) znajduje się w budynku, który sam w sobie jest dziełem sztuki. Jego wystawy są interaktywne i angażujące, a eksponaty ilustrują życie codzienne Niemców na przestrzeni wieków.

Jeśli planujesz wyjazd do Berlina, koniecznie przeczytaj nasz wpis Top atrakcje na weekend w Berlinie.

Wymieniając kolekcję berlińskich muzeów, należy wspomnieć o Muzeum Historii Naturalnej w Berlinie (Museum für Naturkunde), które mieści się przy Invalidenstraße 43 i jest jednym z największych muzeów historii naturalnej w Niemczech.

Muzeum Historii Naturalnej specjalizuje się w zoologii, paleontologii, mineralogii i geologii. To prawdziwa skarbnica wiedzy o przeszłości naszej planety. Bilet dla osoby dorosłej kosztuje 11 €, a na zwiedzanie warto przeznaczyć około 2 godzin.

Wśród atrakcji tego muzeum miasta znajduje się szkielet Brachiosaurus brancai, który ma ponad 13 metrów i skamieniałości Archaeopteryxa – pierwszego „ptaka”, który łączył cechy dinozaura i współczesnych ptaków. W kolekcji muzeum znajduje się też Centrum Mikroskopowe Carl Zeiss, gdzie zgłębisz tajemnice mikroskopowego świata.

Muzeum Żydowskie jest jednym z najciekawszych muzeów Berlina i jednym z najważniejszych miejsc poświęconych historii Żydów w Niemczech. Kompleks muzeum żydowskiego (Jüdisches Museum Berlin) został zaprojektowany przez Daniela Libeskinda.

W zbiorach muzeum znajdują się dokumenty i przedmioty codziennego użytku, związane z II wojną światową i Holokaustem. Ekspozycje Jüdisches Museum Berlin pokazują nie tylko mroczne strony historii, ale i bogaty dorobek żydowskiej społeczności oraz jej wpływ na rozwój Berlina.

Wstęp na stałe ekspozycje Jüdisches Museum Berlin jest bezpłatny, a na zwiedzanie warto przeznaczyć 1,5–2 godziny. W przypadku wystaw czasowych obowiązują bilety: normalny – 10 €, ulgowy – 4 €.

Interesują Cię muzea historyczne? Odwiedź budynek Muzeum Techniki.

Niemieckie Muzeum Techniki (Deutsches Technikmuseum) w Berlinie prezentuje rozwój technologii od XIX wieku po współczesność i oferuje ekspozycje poświęcone między innymi kolejnictwu, lotnictwu, żegludze, telekomunikacji czy historii komputerów. Budynek Muzeum Techniki, zlokalizowany przy Trebbiner Straße 9, wznosi się na terenie dawnej stacji przeładunkowej Anhalter Bahnhof. W ramach biletu można też odwiedzić Science Center Spectrum.

Bilet normalny do Niemieckiego Muzeum Techniki kosztuje 12 €, a wstęp jest bezpłatny dla osób poniżej 18. roku życia oraz do momentu ukończenia regularnej edukacji szkolnej. Na zwiedzanie muzeum warto przeznaczyć około 3–4 godziny.

Oprócz Wyspy Muzeów czy nowoczesnych galerii sztuki, w Berlinie znajduje się szereg innych miejsc, które warto uwzględnić w swoim planie podróży. 

W Muzeum Techniki poznasz historię technologii, transportu czy telekomunikacji, a w Muzeum Bunkrów dowiesz się więcej o życiu w czasach zimnej wojny i ostatnich dniach II wojny światowej. Lubisz nowoczesne galerie malarstwa? Odwiedź Berlinische Galerie, gdzie prezentowane są dzieła niemieckich artystów XX i XXI wieku.

Jakie jeszcze muzea w Berlinie warto zobaczyć?

Muzeum poświęcone historii Muru Berlińskiego, który dzielił miasto przez niemal 30 lat znajduje się przy Checkpoint Charlie, jednym z najbardziej znanych przejść granicznych. W muzeum znajdziesz przedmioty związane z ucieczkami z NRD oraz dokumenty i fotografie, obrazujące życie w podzielonym Berlinie.

W Berlinie warto zobaczyć Muzeum Sztuki Współczesnej (KW Institute for Contemporary Art) – jedno z najważniejszych berlińskich muzeów sztuki. Jego wystawy prezentują dzieła artystów z całego świata.  Wstęp do Muzeum Sztuki Współczesnej kosztuje 8 €, a sugerowany czas zwiedzania to około 1–1,5 godziny.

Innym znanym muzeum jest Muzeum Komunikacji w Berlinie (Deutsche Post Museum), które opowiada historię komunikacji, od najstarszych form listów, przez rozwój telefonii, aż po współczesne technologie. Wstęp do muzeum kosztuje 8 €, a zwiedzanie zajmuje około 1–1,5 godziny.

Muzeum Perfumerii (Deutsche Parfümerie-Museum) to muzeum w Berlinie, które zabierze Cię w podróż przez historię perfum. Jego zbiory obejmują dawne flakony, ekskluzywne zapachy, a także prezentują proces tworzenia perfum. W Muzeum Perfumerii (Deutsche Parfümerie-Museum) bilet dla osoby dorosłej to wydatek 10 €, a na wizytę warto przeznaczyć około 1 godziny.

Muzeum Fotografii (Berlinische Galerie — Museum für Fotografie) to muzeum sztuki poświęcone dziełom mistrzów fotografii, współczesnym projektom i zbiorom zdjęć, dokumentujących Berlin w różnych okresach historycznych. Bilet dla osoby dorosłej kosztuje 12 €, a na zwiedzanie warto przeznaczyć około 1–1,5 godziny.

Muzeum Miasta Spandau (Stadtgeschichtliches Museum Spandau) mieści się w budynku z 1856 roku na terenie Cytadeli Spandau. Jego stała ekspozycja prezentuje 300 obiektów ilustrujących historię Spandau, w tym samochód Hudson Essex z lat 20. XX wieku, zabytkowe urządzenia elektryczne marki Siemens oraz oryginalne przedmioty codziennego użytku z dawnych lat.

​Bilet wstępu do Muzeum Miasta Spandau kosztuje 4,50 €, ale wstęp jest bezpłatny w każdą pierwszą niedzielę miesiąca. Na zwiedzanie muzeum warto przeznaczyć około 1–1,5 godziny.

Pałac Łez (Tränenpalast) w Berlinie znajduje się przy dworcu Friedrichstraße i jest jednym z najważniejszych miejsc upamiętniających podział Niemiec. W latach 1962–1989 Pałac Łez (Tränenpalast) pełnił funkcję hali odpraw dla osób opuszczających NRD, skąd udawali się do Berlina Zachodniego. Z powodu bolesnych pożegnań z bliskimi, które miały tam miejsce, budynek zyskał nazwę Pałac Łez. Obecnie mieści się tu wystawa stała „Miejsce podziału Niemiec”.

Zwiedzając Pałac Łez (Tränenpalast) zobaczysz oryginalne elementy kontrolne, takie jak kabiny paszportowe i posłuchasz relacji świadków tamtych wydarzeń. Wstęp do muzeum jest bezpłatny.​

Berlińskie Muzeum Konopi (Hanf Museum Berlin) to jedyne takie miejsce w Niemczech. Muzeum warto wymienić wśród nietypowych atrakcji Berlina, które warto zobaczyć podczas zwiedzania dzielnicy Nikolaiviertel. Siedziba muzeum mieści się przy ulicy Mühlendamm 5. Bilet normalny kosztuje 6 €, a na zwiedzanie warto przeznaczyć około 1 godziny.

Chcesz lepiej zrozumieć życie codzienne w byłej Niemieckiej Republice Demokratycznej? Warto odwiedzić niemieckie Muzeum NRD w Berlinie. Muzeum poświęcone historii NRD to interaktywna podróż przez czasy zimnej wojny, prezentująca życie w bloku wschodnim.

Muzea Kulturforum znajdują się tuż przy Potsdamer Platz i powstały w latach 50. i 60. XX wieku jako odpowiedź na zniszczenia wojenne i podział miasta. Charakteryzują się nowoczesną architekturą, w tym projektami autorstwa Miesa van der Rohe i Hansa Scharouna.

W skład muzeów Kulturforum wchodzą:

• Kunstgewerbemuseum (Muzeum Sztuki Dekoracyjnej),

• Neue Nationalgalerie,

• Gemäldegalerie,

• Kupferstichkabinett (Muzeum Rysunków i Grafiki),

• Biblioteka Artystyczna,

• Filharmonia Berlińska.

W planach jest już budowa nowego muzeum Berlin Modern z kolekcjami dzieł sztuki z XX wieku.

Potsdamer Platz to jedno z najbardziej dynamicznych miejsc w Berlinie, które po zjednoczeniu miasta przeszło gruntowną rewitalizację. Dziś jest to centrum kulturalne i biznesowe, pełne wieżowców, centrów handlowych, hoteli i restauracji. Warto tu odwiedzić Sony Center z dachem przypominającym namiot, czy Arkady Potsdamer Platz z szerokim wyborem sklepów i gastronomii. Potsdamer Platz to także ważny punkt komunikacyjny, z dworcem S-Bahn i U-Bahn, ułatwiającym dostęp do innych atrakcji Berlina